Bazı insanlar hakkında şu tabir sürekli kullanılır. Hayatı filmlere konu olur. Türk tarihinin en önemli karakterlerinden biri olan Çaka Bey’in hayatı da bu tabire örnektir. Hayatının ilk dönemi hakkında bilgi çok sınırlıdır. Hayatı hakkındaki iki kaynaktan biri Danışmendname diğeri ise Alexiad isimli bir hatırattır. Son bahsettiğim eser Bizans İmparatorunun kızı Anna Kommena tarafından yazılmıştır. Kaynaklarda ismi üzerinde dahi ihtilaf vardır. Çaka, Çakan veya Çakas şeklinde kaynaklarda belirtilmiştir. Genel olarak Çaka olarak kabul görmüştür.
Sultan Alparslan’ın Anadolu’yu fethe memur ettiği beylerden biri olan Çaka, Sultan Turasan isimli bir komutanın hizmetindeydi. Görevi sırasında Bizans’a esir düşmüştür. Esareti sırasında Rumca öğrendi. Bizans’ın savaş taktikleri ve devlet idare tarzı hakkında da bilgiler edindi. Bizans imparatoru olma planları yaptığı hakkında da bilgiler mevcuttur. Bizans sarayından nasıl kurtulduğu ve İzmir’i nasıl ele geçirdiğine dair bilgi yoktur. Anadolu Selçukluları ve Peçenekler ile anlaşarak Bizans’ı yıkma ittifakı yapmıştır. Fakat bu ittifak üyelerinin gevşekliği nedeniyle dağılmıştır. Çaka Bey İzmir, Urla, Midilli, Sakız ve Rodos gibi adaları fethetti. Bu fetihler sonrası hedefi ilk olarak Trakya sonrasında da İstanbul olmuştur. Bu kapsamda Peçenekler, Anadolu Selçuklu ve kendisinin olduğu ittifak ise kısa ömürlü olmuştur. Buna rağmen Çaka Bey yılgınlık göstermemiştir. Çaka Bey Bizans’a karşı ittifak maksadıyla Anadolu Selçuklu hükümdarı I. Kılıçaslan’a kızını vermiştir. Çaka Bey son Bizans kuşatmasını yapıp öncelikle Bizans’ın sınır karakolu olan Abidos bölgesini fethetti. Bu girişim üzerine Bizans, Kılıçaslan’ı kayınpederine karşı kışkırtarak Selçuklu için asıl tehlikenin Çaka Bey olduğunu belirtti. Çaka Bey ise durumu izah etmek için Kılıçaslan ile görüşmeye gitti. Bu sırada verilen ziyafette Çaka Bey damadı Kılıçaslan tarafından zehirlenerek öldürüldü. Bu olayın 1095 yılında gerçekleştiği belirtilir.
Entrikaları ile meşhur olan Bizans ayakta kalabilmek için iki Türk beyini birbiri ile mücadele ettirmiştir. Bu durum Bizans’ın siyasi oyunlar noktasında kabiliyetine en açık örnektir. Ama bizim açımızdan bakıldığında ise iki hükümdarın böyle bir oyuna gelmesi üzücü bir durumdur. İşin özeti Anadolu’nun Türk vatanı yapılmasında emeği olan Çaka Bey başta olmak üzere tüm devlet adamlarımıza rahmet olsun.
Selam ve dua ile...