Seydişehir’de bir hint horozu heykeli (1991)

Tarihci -Yazar Ercan Arslan'ın kaleminden 'Seydişehir’de bir hint horozu heykeli (1991)' başlıklı yazısı...

1991 yılında Seydişehir 5 Ağustos Ekonomik Kalkınma Bayramı münasebetiyle dönemin Belediye Başkanı Mevlüt Kılınçoğlu tarafından çeşitli etkinlikler düzenlenmişti. Bunlardan birisi de Belediye binasının arka tarafındaki parka bir Hint Horozu Heykeli dikilmesi olmuştu. İstanbul Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyelerinden Erim Bayrı 5 Ağustos Ekonomik Kalkınma Bayramı dolayısıyla Seydişehir’e bir döğüş horozu heykeli hediye etmişti. Mamak Belediye Başkan Yardımcısı hemşerimiz Cevdet Duranoğlu, Seydişehir’deki kültürel etkinliklerle ilgili olarak Bayrı’ya bilgiler vermiş, Seydişehir Belediyesi adına Erim Bayrı’yı kalkınma Bayramına, davet etmişti. Bunun üzerine Belediye tarafından yeni yapılmış olan yazlık düğün bahçesine dikilmek üzere Heykeltraş Erim Bayrı son sınıf öğrencisi iken yapmış olduğu döğüş horozu(Hint Horozu) Heykelini Seydişehir’e armağan etmişti. Döğüş horozu kararlılığı, mücadele azmini ve gücü simgelemekte idi. Erim Bayrı’nın yapıtı o dönem televizyonlarda çıkan Grundig reklam filmlerinde gösterildiği gibi yurt içinde ve dışında defalarca sergilenmiş önemli bir eserdi. Demirden imal edilmiş heykelin düzenlenen alana montajı bizzat Bayrı tarafından gerçekleştirilmişti. Erim Bayrı 1966 yılında İstanbul’da doğmuştur.1989 da Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümünde “Çağdaş Türk Heykeli” konulu Yüksek Lisans tezini Prof.Dr.Tamer Başoğlu’nun (dt.1938-Seydişehir Atatürk Büstü-1973 onun eseridir. Bu yapıt ikincilik ödülüne layık görülmüştür) danışmanlığında tamamladı. 1989-1996 yılları arası aynı fakültede Heykel Bölümü Araştırma görevlisi oldu.1996 da Sanayi sitesinde heykel atölyesini açtı. Seydişehir’de Hint Horozu heykelinin konulduğu alan şimdiki Belediye binasının arka tarafında yer alan havuzlu parkın içi idi. Zamanla bu horoz heykeli çevre düzenlemeleri gerekçe gösterilerek yerinden kaldırılmış ve makine parkının deposuna nakledilmiştir. Yakın geçmişteki yerel idarecilerimizle yaptığımız görüşmelerde horoz heykelinin akıbeti ile alakalı somut bir cevap alamadığımızı belirtmek istiyorum. Heykel, anıt, abide, büst gibi sanat unsurlarının geçmiş olaylara, kişilere dair içerdiği manalar bir kentin gelişim süreci, kültürel değişimi, yetiştirdiği tarihi şahsiyetler ve tarihle olan bağlarını göstermesi bakımından son derece önemlidir. Seydişehir’imizde maalesef Kaymakamlık binamızın arka tarafında pazaryeri girişinde yer alan “Cumhuriyetin 10.Yıl Anıtı”, Kaymakamlık binamızın önünde yer alan “Alüminyum Anıtı”, Eski Çarşı Meydanındaki havuzun kenarında yer alan “Ord.Prof.Dr. Sadi Irmak Büstü” ve “Hint Horozu Heykeli” nin akıbetleri meçhuldür. Alüminyum Fabrikasının bahçesindeki muazzam Atatürk portalli Alüminyum Anıtının dışında kentin ne şehir giriş ve çıkışlarında, ne de merkezinde vatandaşların görebileceği, ziyaretçilerin bu kentin sembolü de Alüminyum imiş diyebilecekleri bir Alüminyum Anıtının olmaması çok büyük bir eksikliktir. Bunu yapmak bu kadar zor olmasa gerek. Yerel idaremizi bu konuda sorumluluk almaya ve bu eksikliği bir an evvel gidermeye davet ediyoruz. Konya’mızda Anıt Meydanında Atatürk temalı Ziraat Anıtı, Denizli’ye gittiğinizde Horoz Heykeli, Amasya gittiğinizde Elma Heykeli, Diyarbakır’da karpuz heykeli…pek çok vilayetimiz ve ilçemizde oraya dair öne çıkan kültür unsurlarına yer verilirken Seydişehir gibi Türkiye ve Dünyada Alüminyum noktasında gözde olan, yetiştirdiği değerleri ile halkının gurur duyduğu bir kentin bu konularla ilgili böyle bir eksikliğini anlamak mümkün değildir. Büyük devlet adamı Mahmut Esat Efendi’nin büstüne bari sahip çıkmaya devam edelim. Sağa sola gezdirip durmayalım. Kültür ve gelenek kolay inşa edilebilen olgular değildir. O nedenle bu tarz değerlerimize sahip çıkmak hepimizin toplumsal bir sorumluluğudur. Yetiştirdiği Bilim İnsanları, devlet adamları, Şairleri, Yazarları, sanatkârları, sporcularıyla Seydişehir her fırsatta ifade etmeye çalıştığımız gibi derinliği olan bir kenttir. Bu derinliği muhafaza edelim. Gelecek nesillere izler bırakalım. (Cevdet Duranoğlu ile 13 Temmuz 2021 tarihinde yapılan görüşme; Seydişehir’in Sesi 1Eylül 1991,sayfa 3, Horoz Heykelinin fotoğrafı Mehmet Elbi’den temin edildi)