I.Dünya Savaşı’nda Seydişehir’de çekirge istilası

Birinci Dünya Savaşı yıllarında (1914-1918) Batı ve Güney Anadolu ile Halep ve Suriye Vilayetlerini etkisi altına alan çekirge istilası Seydişehir’de de kendini göstermişti. İki yıl mahsül alamayan Seydişehir halkı çekirge istilasıyla etkin olarak mücadele etmişti. Mücadelede üstün gayret ve yararlılığı görülen Kaymakam Midhat İzzet Bey ve Seydişehir Mücadele Zabiti Krikor Fuad Efendi takdir ve taltif edilmişlerdi.

Konuyla İlgili olarak Tarihçi Ercan Arslan gazetemize şu önemli açıklamaları yaptı:

“Birinci Dünya Savaşı yıllarında Osmanlı Devleti yalnızca on bir cephede düşmanla fiili çatışma halinde olmamıştır. Aynı zamanda ekonomik, sıhhi, demografik zorluklar ve doğal afetler ve salgınlarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır. İşte bu afetlerden birisi de çekirge istilası olmuştur. Batı ve Güney Anadolu ile Halep ve Suriye vilayetlerini etkisi altına alan çekirge istilası Seydişehir, Beyşehir, Akşehir kazalarıyla, Isparta, Burdur Livalarında da etkisini göstermişti. Önemli bir tarım havzası olan Suğla ovasında yetiştirilen zirai mahsulat çekirge istilası ile talan edilmişti. Seferberliğin ağır şartları altında ezilen halk, çekirge istilası yüzünden adeta canından bezmişti. Devlete mahsulat vergisi vermek bir yana kıtlık ve açlıkla karşı karşıya kalınmıştı. Osmanlı Devleti 1912 yılında hazırlanmış olan Çekirge Kanunu ve talimatnameleri kararlılıkla uygulamaya kondu. Aralık 1915’te İstanbul’a gelen Alman Uzman Bücher bu işle görevlendirilerek 1916 yılında bir teşkilat kuruldu. Yerel ve mülki idarecilerle, halkın topyekûn bu mücadelede etkin olarak yer almasıyla felaket sonunda önlenebilmiştir.

 

Konya Valisi Ahmet Muammer Bey, çekirge istilasıyla mücadelede üstün gayret ve faaliyetleri görülen zevatın takdir ve taltif edilmesi için Dahiliye Nezaretine (İçişleri Bakanlığı) 4 Haziran 1917 (1333) tarihinde bir yazı yazmıştır. Yazının içeriğinde iki seneden beri çekirge istilasının sürdüğü bu sene ise yapılan etkin mücadele neticesi çekirgelerin tamamına yakınının itlaf edildiği, bu suretle halkın mahsül alabilme ümidinin arttığı belirtilmekteydi. Bu mücadelede üstün gayret ve faaliyetleri görülen Konya Vilayeti Ziraat Müdürü Teodor Efendi, Mücadele Zabiti Şehabettin Bey, Seydişehir Kaymakamı Midhat İzzet Bey, Karaağaç Kaymakamı Ahmet Bey, Isparta ve Burdur çekirge mücadele Müdürleri Raşid ve Ali Efendiler ile Seydişehir Mücadele Zabiti Krikor Fuat Efendi’nin, Karaağaç muakkiplerinden Murad ve Arap İsmail Ağaların birer maaş ve nişanla veya Nezaret-i Celile tarafından münasip görülecek başka bir suretle ödüllendirilmeleri talep edilmişti”.

 

Tarihçi Arslan devam ederek; “Seydişehir ile Beyşehir kazalarındaki çekirgelerin tarlalarda yaptığı hasarı belirlemek üzere ziraat bakanlığından birinci sınıf kâtip Mehmet Efendi görevlendirilmişti. Çekirge mücadelesinde 18 köy, 22500 dönümlük tarım arazisi ilaveten dağlık ve taşlık alanlar dahil olmak üzere çekirgelerden ve yumurtalarından temizlenmişti. Konya valiliği tarafından yapılan yazışmalar neticesinde bahse konu kişilerin ödüllendirilme talebi Dahiliye Nazırı Talat Paşa tarafından kabul edilmiştir. Ancak Savaş nedeniyle müttefikimiz Almanya’dan önemli miktarda borç para alınmıştı. Nakdi ödemenin İaşe Sermayesinden yapılmasının Almanya Hükümeti ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan İstikraz (Borçlanma) Mukavelenamesine göre uygun olmayacağı vurgulanarak bu ödemelerin Ziraat ve Ticaret Nezaret-i Celilesince (Ziraat ve Ticaret Bakanlığı) yapılmasının yerinde olacağı ifade edilmiştir. Seydişehir Kaymakamı Midhat İzzet Bey’in geceli gündüzlü gayretleri karşılıksız bırakılmamış ve kendisi Eylül 1917’de bir kıta mecidiye nişanı ile ödüllendirilmişti. Seydişehir halkı günümüzde olduğu gibi I.Dünya Savaşı Yıllarında Çekirge İstilasıyla Mücadelede en yüksek mülki amirinden, her bir vatandaşına kadar afetle mücadelede üzerine düşen sorumluluğu hakkıyla yerine getirmişti” dedi.